Een eerlijk product weg zetten en zelf de macht in handen hebben

Bijna bij Leonie, sla ik een landweggetje in naar een landgoed. Zou mijn navigatie me wel de goede kant op hebben gestuurd? Even later zie ik het bordje van Qarc en weet ik dat ik op het juiste adres ben. Leonie komt ook net met de kinderwagen aanlopen en zo beginnen we ons gesprek aan de keukentafel.

Hoe was je jeugd op de boerderij?
Leonie vertelt dat ze een heerlijke jeugd heeft gehad op de boerderij en het landgoed. “Van verstoppertje spelen tot vlotten bouwen en varen, we waren veel buiten. Je verwacht dat dat normaal is en dat alle kinderen deze dingen doen. Pas wanneer je gaat studeren, besef je je dat niet iedereen zo’n jeugd heeft.” Dat we hier op het melkveebedrijf zitten van ouders Wim en Mieke is toch wel bijzonder. “Zo rond mijn zestiende wilde ik leren melken. Mijn vader was daar niet happig op want ik was toch een meisje. Ik dacht toen: nou laat dan maar. Maar na twee jaar begon het toch weer te kriebelen en ging ik iedere vrijdag gewoon mee de melkstal in.”


Hoe heb je je verdiept in het boerenleven, de zuivel en zuivelverwerking?
“Ik vond het melken leuk maar ik wist niet of het werken op de boerderij nu echt iets voor mij was. Op mijn 18e schreef ik een bedrijf aan in Noorwegen om daar vakantiewerk te doen. Het was een klein biologisch bedrijf met zo’n 30 koeien waar ze de zuivel verwerkten tot kaas en deze op markten verkochten. Het was bijna idyllisch hoe zij daar konden boeren. Een jaar later ging ik naar een bedrijf in Denenmarken. Het bedrijf was totaal anders. Ze hadden 500 melkkoeien, een enorme melkcarrousel en lange melktijden. Al snel besefte ik me: zoiets wil ik later echt niet. Het was goed om de verschillende bedrijven gezien te hebben. Zo kon ik keuzes maken die niet waren gebaseerd op één bedrijf. Tussendoor heb ik gewoon gestudeerd maar ik besefte me wel dat ik iets met het bedrijf wilde. Zo ontstonden er plannen voor een boerderijterras, een mannenspeeltuin en zuivelverwerking. Mijn oom maakte van zijn zuivel al kaas, yoghurt en vla dus die producten vielen af. Ik dacht dat kruidenboter een optie was om die vervolgens af te zetten aan de horeca. En zo ging ik op zoek naar een zuivelverwerker. Ik ging een week naar Ierland waar ze boter, kwark, crème fraiche en yoghurt maakten. Wauw dit was echt fantastisch.”

Wat ging je doen na je verschillende reizen?
“Toen ik thuis kwam begon ik aan mijn zuivelavontuur. In onze keuken stond ik in de soeppannen kwark te maken. Het wilde niet echt lukken. Dan was het te zuur, dan tintelde het teveel en dan was de dikte niet goed. Stoppen dan maar? Nee, stoppen staat niet in mijn woordenboek. Ik onderzocht hoe ik me kon scholen en zo ging ik naar het Dairy Training Centre in Oenkerk voor de cursus ‘verrassende zure melkproducten’. Omdat ik thuis al zoveel had geoefend was ik absoluut niet ‘bleu’ op zuivelgebied en vroeg ik ze daar in Oenkerk het hemd van het lijf.
Op een gegeven moment kwam ik op vrijdag thuis van mijn studie. Mijn moeder riep dat ik even bij mijn vader moest gaan kijken En daar stond hij, mijn productieruimte te bouwen. Nu kon ik er echt niet meer onderuit. Hij gaf me net het laatste zetje wat ik nodig had. Vervolgens heb ik mijn schoonbroer, Jan van der Asdonk, die ontwerper is, gevraagd of hij mijn huisstijl wilde ontwerpen. Een huisstijl die simpel en eerlijk oogde zonder allerlei opsmuk en dan met een naam voor mijn merk. Zo is Qarc geboren.”


Qarc
“Het voelt als een enorme luxe dat er markt is voor Qarc. Door verschillende grote partijen ben ik gevraagd of zij Qarc mochten verkopen omdat ze het zo’n mooi product vinden. Dit is enorm tof om te horen. We zijn begonnen bij de lokale supermarkt, twee zorginstellingen en de verkoop op markten om ons product een plek te geven in de Kempen. Toen maakten we een hele grote sprong door te gaan leveren aan Marqt en zo zijn we ook aan andere supermarkten gaan leveren.
Ik wil een eerlijk product weg kunnen zetten en zelf de macht in handen hebben. Door zelf je zuivel te verwerken tot een product is dit eerder te bereiken. Het heeft voordelen dat we een kleine zuivelverwerker zijn. Zo kunnen we makkelijker producten bijmaken als klanten zijn vergeten te bestellen en kunnen we op kleine schaal smaken en producten uittesten. Toen ik zag dat ziekenhuizen steeds meer bezig waren met goed, lokaal voedsel, heb ik het Elkerliek ziekenhuis in Helmond en Joris Zorg in Oirschot aangeschreven. Samen met het Elkerliek hebben we een supertoetje ontwikkeld dat rijk is aan eiwitten. Het toetje helpt patiënten om sneller aan te sterken.”

En dan worden jullie genomineerd tot Agrarische ondernemer van het jaar. Hoe was dat?
“Het was een enorme eer dat we waren genomineerd en zelfs in de top 5 stonden. Zonder mijn medewerkers was dit absoluut niet mogelijk geweest. Ze werken enorm hard en het is mooi dat zij door deze nominering lof krijgen voor hun werk. Na het evenement zijn we uiteten geweest met zijn allen. We zijn niet verdrietig dat we geen winnaar zijn, we zijn trots dat we in de top 5 zaten.”

Hoe zien jouw dagen er uit?
“Op dit moment heb ik zwangerschapsverlof vanwege de geboorte van Sanna. Normaal gesproken beginnen we om acht uur met het verwerken van onze zuivel. Mijn medewerkers zijn vrijwel allemaal jonge vrouwen tussen de 28 en 32 jaar met kinderen. De werktijden van 08.00 tot 16.00 uur zijn dan ook ideaal voor ons allemaal. Soms beginnen we om 07.00 uur maar dit doen we altijd in overleg. In de ochtenden werk ik mee in de productieruimte. De middagen gebruik ik meestal voor afspraken met leveranciers en afnemers en voor de administratie.”


Wie is de stille kracht van jullie bedrijf?
“Voordat we ook maar kunnen beginnen met de zuivelverwerking heeft er iemand al hard gewerkt: mijn moeder. Ze zorgt ervoor dat onze machines schoon zijn en dat alles ontsmet is. Ook ligt de bedrijfskleding keurig gestreken voor ons klaar. Wanneer ik aan het werk ben, past mijn moeder vaak op. Mijn moeder is multifunctioneel inzetbaar en doet alle onzichtbare klusjes. Zonder haar hulp had zouden we niet staan waar we nu staan met ons bedrijf.”

Hoe zie je jullie toekomst?
“Ik heb mooie plannen voor de toekomst! Afgelopen oktober hebben Roel en ik besloten dat we het bedrijf van mijn ouders over willen nemen. Roel heeft een maand geleden zijn baan opgezegd en we zijn nu aan het kijken hoe we de maatschap kunnen starten. Waar mijn vader een paar maanden geleden nog dacht dat hij zich moest oriënteren op stoppen, heeft hij nu een bedrijfsopvolger.
Op dit moment zijn Qarc en onze melkveehouderij nog twee aparte bedrijven. In de toekomst worden zij samengevoegd. Aangezien Qarc uit haar huidige productieruimte aan het groeien is, komt er een nieuwe productielocatie en wel in de oude kalverstal. Het mooiste zou zijn als we over vijf tot tien jaar al onze zuivel zelf kunnen verwerken. Ik wil dit rustig uitbouwen om zo overzicht, kwaliteit en markt te waarborgen.
Het ombouwen van de kalverstal tot productielocatie met ontvangstruimte zal de eerste klus worden. Daarnaast moeten we de komen jaren van mijn ouders leren hoe we ‘moeten boeren’. We zullen over enkele jaren als gezin hier op de boerderij willen wonen. Het is een heerlijk idee dat onze kinderen straks ook op kunnen groeien op de boerderij.”


Stel dat geld geen rol zou spelen, hoe zou je leven er dan uitzien?
“Als geld geen rol zou spelen dan zou ik nog meer één geheel van het bedrijf maken. Ik zou de appels van de boomgaard hier op het landgoed verwerken en misschien wel wat wijnranken plaatsen. Zie je de mensen al zitten in de boomgaard met een wijntje tussen de koeien? Wellicht zou ik dan zelf wat minder werken maar ik zou zeer zeker dit bedrijf nog runnen. Verre vakanties hoeven van mij niet perse meer. Echter zou ik ons campertje dan wel willen vervangen voor een iets grotere variant. Maar ik geniet van de kleine dingen, dat staat voorop.”

www.qarc.nl